Биз стереотиплар аёлларнинг жамиятдаги ўрнини қадрсизлантириши ҳақида ёзганмиз: https://nemolchi.uz/uz/2020/06/08/mizoginija-ajollarga-nafrat-zhamijatda-andaj-namojon-b-ladi/.
Шунингдек нега айрим аёллар бошқа аёллардан нафратланиши масаласини ҳам кўриб чиқдик: https://nemolchi.uz/uz/2020/06/06/ichki-mizoginija-nega-ajollar-bir-birini-a-oratlajdi-va-nafratlanadi/.
Вазиятни ўзгартириш учун нима қилиш керак? Бир-биримизни қўллаб-қувватлашимиз зарур. Айниқса аёллар аёлларни қўллаб-қувватлаши муҳим. Аёллар бирдамлиги улар дўстлик қилиши, бир мақсад учун ҳаракат қилишлари ва патриархал эътиқодларникидан фарқли равишда ўзини тутишлари мумкинлигини кўрсатади.
Аёл аёлни қандай қўллаб-қувватлаши мумкин
- Аёлларнинг аҳамиятини таъкидлайдиган ибораларни қўлланг:
- «Ҳаётимдаги энг гўзал лаҳзалардан бири – сендек дугонам пайдо бўлган кундир», Вильям Ротслер.
- «Энг яқин дугона ҳатто айтилмаган гапни ҳам тинглай олади», Марк Леви.
- «Аёллар давраси эркакларникидан анча афзал – дугона эркак аҳамиятсиз деб ҳисоблаган ҳар бир нарсани яхшироқ англайди», Мария Николаева.
- Мен кучли эмасман, у кучли эмас, лекин бирдамликда биз дунёда барчадан кучлимиз. Линда Макфарлейн.
- «Агар сизга бирор нарса айтишларини хоҳласангиз, эркакни чақиринг, лекин амалда бирон нарса қилишларини хоҳласангиз, аёлни чақиришингиз керак», Маргарет Тэтчер.
- Зўравонлик қурбонлари бўлган аёлларни қадрсизлантирсалар, улар томонга туринг. Қуйидаги иборалардан қочинг:
- Бундай кийиниш керак эмасди!
- Аёллар ўз ҳатти-ҳаракатлари туфайли зўравонликка учрайди.
- Эркакнинг уйига боришга бало бормиди? Нима, унга шеърият кечаси уюштиради, деб ўйлаганмиди?
- Унинг туриши (кийиниши, ташқи кўриниши) ― миллатимиз/динимиз учун шарманда.
- Бундай пайтда уйда ўтириш керак эди, кўчада бало бормиди?
- Уни ўзинг танладинг, нима, аввал феълини билмаганмиди?
- Бировдан ажралиш учун инсонларни ҳақорат қилишдан қочинг:
- Туғруқдан кейинги депрессия дейсанми? Бўлмаган нарса! Мен учтасини туғиб, депрессияга вақтим ҳам бўлмаган.
- Бувиларимиз далада туғишган, бутун оилага қараб, бирон марта арз қилишмаган.
- Бундай зўравондан шунча бола туғиб зарилмиди? Дарров қочиш керак эди.
- Менга биринчи марта қўл кўтаришгандаёқ, чидаб ўтирмасдан кетганман. Ҳалигача ундан кета олмадингми – демак, сенга бу нарса ёқяпти.
- Мен бундай ҳолатга учрамаганман, негаки мен…
- Эркак кишини ҳурмат қилсангиз, бундай бўлмасди.
- Сиз негатив фикрларкансиз, шунинг учун хаётингизда шундай воқеалар рўй беряпти.
Бу тўлиқ рўйхат эмас, албатта. Илтимос, аёлларнинг бирдамлиги ва қўллаб-қувватлаши қанчалик муҳимлигини унутманг. Агар сиз аёлни қўллаб-қувватлай олмасангиз, ҳеч бўлмаганда ўзингизнинг баҳо беришингиз, маъқуллашингиз ва қоралашингиз билан уни баттар эзманг. Бу аёлларга нисбатан стереотипларни йўқ қилиш ва зўравонлик маданиятини йўқ қилишга катта ҳисса қўшади.