Муҳим ишларни ортга суриш ҳисси ҳаммамизга таниш. Айниқса, саломатлик ҳақида гап кетса. УТТ га бориш, танадаги ҳолларни текширтириш, гинеколог ва маммологдан кўрикдан ўтиш ҳақида ўйласак юрагимиз ортга тортиб кетади. Жиддий касаллик чиқсачи, ёмон ташхис аниқланиб қолса-я, деган хаёллар қийнайди. Аммо аксарият касалликларни олдини олиш ва бошланғич босқичларида самарали даволаш мумкин. ЖССТ маълумотларига кўра, биринчи босқичдаги онкологияни 90-95% ҳолатларда енгса бўлади. Мутахассислар касалликни қанчалик эрта аниқлашса, даволаш самараси ҳам шунчалик юқори бўлади. Гинекология ва онкологияга доир кўпчиликни қизиқтирадиган саволларга маммолог, онколог Екатерина Парфенова жавоб беради.
Маммолог олдига қачон бориш керак?
Аввалига мутахассисга бориб, кўкрак безларини кўрикдан ўтказиш керак. Шикоятлар, оилавий касалликлар, ёшингиз, сурункали касалликларга қараб, шифокор текширув усулини тавсия қилади. Бу ишни ўзбошимчалик билан амалга ошириб бўлмайди.
Маммографияни фақат 40 ёшдан кейин қилдириш керакми ёки олдинроқ ҳам унга мурожаат қилса бўладими?
Маммографияни асосан 40 ёшдан кейин ўтказиш тавсия этилади. Нима учун айнан шу ёшда? Чунки бу даврдан кейин кўкрак бези тўқимасида физиологик регресс жараёни бошланади. Яъни тўқима зичлиги пасаяди ва безлардаги ўзгаришларни яққол кўриш имконияти ортади. Агар оилада кўкрак онкологияси учрамаган бўлса, текширувни 2 йилда бир марта ўтказса бўлади. Оралиқ даврда УТТ ёрдамида ўзгаришларни кузатиб бориш ва шифокор маммологга бориб туриш мумкин.
Агар бемор аёлнинг қариндошларида онкология кузатилган бўлса, биринчи маммографияни 35 ёшда ўтказиш керак. Хавфли ўсмага шубҳа қилинса, ёшдан қатъи назар комплекс текширув олиб борилади. Стандарт ва скрининг МРТ сингари бошқа усуллар ҳам бор. Уларда маммография ва УТТдан фарқли равишда сезувчанлик кучли ҳамда кўпроқ 40 ёшгача бўлган аёлларни текширишда жуда самарали ҳисобланади. Аёлларда учрайдиган онкологик касалликлар нисбатида кўкрак бези саратони биринчи ўринда бўлиб, 19,3% фоизни ташкил этади.
Ҳайз циклининг қайси кунида текширувга борган маъқул?
МРТни ҳайз бошланишининг 5 кунидан 12 кунигача ўтказиш зарур, УТТ ва маммографияни эса ҳайз циклининг исталган вақтида.
Қандай аёлларда кўкрак бези саратони хавфи юқори?
Ҳайзи 13 ёшгача бўлган даврда бошланган;
менопауза 54 ёшдан кейин бошланган бўлса;
ҳомиладорлиги тўхтатилган;
эстрогенлар миқдори юқори бўлган аёллар;
илгари тухумдонларда онкологик касаллик ўтказилган бўлса;
эндокрин касалликлари бор (қалқонсимон бездаги патологиялар) ва моддалар алмашинуви бузилган аёллар;
35 ёшдан катта аёллар;
генетик мойиллиги борлар (қариндошларида онкология кузатилган);
кўкрак соҳага олинган нур терапиясидан кейин.
Аммо миянгизни салбий фикрларга тўлдирманг. Кўкракдаги барча ўсимталар ҳам онкология бўлавермайди, кўпинча киста ва аденома сингари хавфсиз ўсмалар ҳам учрайди. Шубҳаларнинг 50% ида саратон тасдиқланмайди.
Манба: https://beautyhack.ru
