Ўзаро муносабатлардаги зўравонлик

Бизнинг муносабатларимиз бошланишиданоқ ҳамма мени огоҳлантирарди, севгининг кўзи кўр бўлади деганларидек, мен ҳеч кимнинг гапига ишонмас ва эшитишни истамасдим. Тушларим ёмон ўтса ҳам, ҳар қандай хавфни билдирувчи ходисалар ҳам мени бу йўлдан қайтаролмади. Тўғрироғи, кўрмасликка ва эътибор бермасликка ҳаракат қилдим. Менинг руҳий холатимни билдириб турувчи бу менинг қорайиб кетган юзларим эди, кўзларимда доимий қўрқув ва босим бор эди. Уч йил кўришмаган бир танишим мени кўриб: «Сенга нима бўлди? Худди тинимсиз жанг қилиб, жангда мағлуб бўлган одамга ўхшайсан. Ким билан курашдинг бунча?» деб сўради.

Фейсбук ижтимоий тармоғида “бузуқ агрессия” жумласига кўзим тушиб қолди. Эшитган қулоққа хунук ва ваҳимали эшитилса ҳам, лекин у матнда ёзилган белгилар ҳудди менинг хаётимдан олиб ёзилгандек эди гўё. Турмуш ўртоғим эга бўлган ҳақ-ҳуқуқларнинг ўндан бирига ҳам эга эмасдим, бунинг бирдан бир сабаби – мен онаман ва менинг бирдан бир вазифам болага вақт ажратиш ва қараш. Болага бироз бўлса-да қарашиб туришини сўраган илтимосларимга доим «Хоҳламайман» деган жавобни олардим. Уч йил давомида бирор марта дам олганимни ёки ўзим учун вақт ажратолганимни эслолмайман.

Мана шу йиллар давомида мен оддий уй аёлига айландим-қолдим. Эрим доим мендан камчилик излаш билан овора бўлди. Уйни тоза тутсам албатта мен ёмон она бўламан, чунки уй ишларига кўпроқ вақт ажратиб, болага камроқ вақт ажратган эканман, фақат болам билан овора бўлсам, карьера қилиш вақтларини қўлдан чиқараётганимни айтиб, устимдан куларди. Мен фақатгина қачонки эримни кўнглини ололсам ва фақат унинг кўнглидек ишларни қилолсам мен яхши хотин эдим. Ўзим учун яшаш ҳақида умуман уйламай қўйдим. Вақт ўтган сайин бундай яшаб бўлмаслигини тушундим ва энг алам қилгани шу яшаган йиллар давомида ўртамизда муҳаббат бўлмаган. Ниҳоят эримни мен билан бирга психологга боришга кўндирдим. Бир қарашдан у ҳам оиладаги вазиятга ўзгартириш киришини хоҳларди (унинг психологга бориб ўзгариши учун унинг барча айбларини кечириш ҳисобига эди). Биринчи сеансдаёқ менга пассив агрессия ташхисини қўйишди. Иккинчи сессияга ёлғиз келишга қарор қилдим, шундай қилиб яна иккита сеансни олдим ва ўз ҳақиқатимни англадим. Биринчиси: Мени ёнимдаги инсонда ҳамдардлик туйғуси йўқ, йиллар давомида оиламдаги ҳолатнинг асл сабабини энди топгандек эдим. Ҳуллас тушуниб етган ҳақиқатимдан кейин, баҳор фаслининг бошларига мен Мел Гибсоннинг «Қиёмат» фильмини томоша қилдим. Фильмнинг бир сюжетида бош қаҳрамон қувғиндан чарчаб ўз худудида эканлигини тушунгач, уни қувиб келаётганларга қараб: «Мен ягуар панжасиман. Бу менинг ўрмоним. Мен ҳеч нарсадан қўрқмайман!» дейди. Мен мана шу жумлаларни токи ёд олгунимча кўзимда ёш билан қайта-қайта эшитдим. Шундагина ҳеч қачон ҳеч нарсадан чўчимаслигим кераклигини англадим.

Мен яна психотерапевтга мурожаат қилдим, чунки сўнгги кунларда апатияга учрагандим. Психотерапевт менга шундай деди: «Хаётда муҳаббат ва қўрқув бор, қўрқув кучли жойда муҳаббат сўнади, ижодкорлик муҳаббат бор жойдагина вужудга келади». Мен яшаган уч йил фақат қўрқувдан иборат бўлган. Кўп йиллар давомида хис қилган орзиқиш бу – қўрқув эканлигини энди ҳис қилдим. Мен уни оддий сўз билан тушунтириб беролмаслигим мумкин, менга ҳеч ким жисмоний зўрлик ишлатмади, лекин шу тариқа яшашда давом этсам мен ҳеч иккиланмай ўз жонимга қасд қилишим турган гап эканлигини тушундим.

Биринчи уч ой давомида мен ўзимни ўзим алдаётгандек ҳис қилдим. Уни ҳеч қачон севмагана эканман. Энг асосийси мен учун бу қўрқинчли ҳаёт якунига етган эди, ҳуддики жангда рақиби устидан ғалаба қозонган ғолибдек ҳис қилдим ўзимни.

Қанча йиғлаш керак бўлса шунча йиғламоқчиман. Биз у билан халигача гаплашиб турамиз, чунки ўртамизни боғлаб турувчи фарзанд бор. Энди мен унинг тузоғига тушманман, шуни аниқ биламан. Жангим ҳали тугамади, лекин энди мен ўзимни ўлдириш ҳақида ўйламаяпман.