Аёл организми ғамхўрлик ва парваришни талаб қиладиган мураккаб тизим. 40 ёшга яқинлашгач соғлиққа кўпроқ эътибор бериб, организмнинг қайта қурилишига тайёргарлик кўриш керак. Климакс ёшига яқинлашган кўпчилик аёллар ҳайзда бироз ўзгариш сезсалар, бошландимикан, деб хавотир олишади. Хўш, менопауза қандай вазиятларда эрта бошланади, унинг олдини олиш мумкинми ва нима учун буйрак усти безлари фаолиятини доим текшириб туриш кераклиги ҳақида Халқаро интегратив нутрициология институти асосчиси Ната Гончар сўзлаб беради.
Ёшга қараб менопаузанинг қуйидаги турлари кузатилади:
Муддатидан олдинги – 40 ёшгача;
эрта – 40-45 ёш;
ўз вақтида – 46-54 ёш;
кечки – 55 ёшдан кейин.
Муддатидан олдинги ва эрта менопаузага сабаб бўлувчи омиллар:
чекиш
сурункали стресс;
спиртли ичимликлар;
калорияси кам, нотўғри овқатланиш;
тана вазни индексининг пастлиги;
ҳомиладор бўлмаган ва туғмаган аёллар;
ҳайз даври 11 ёшгача бошланган аёллар;
аутоиммун касалликлар;
қариндошларида климакс эрта бошланган бўлса;
кичик тос аъзоларида жарроҳлик амалиёти, нур ёки кимё терапиясининг ўтказилганлиги.
Хавфни камайтириш йўллари
Буйрак усти безлари ишини меъёрга тушириш ва соғлом ҳаёт тарзини олиб бориш. Айниқса, 40 ёшдан кейин климакс синдроми кучли намоён бўлганда, тухумдонларнинг гормонал функцияси пасайганида аёл организмида томир билан боғлиқ, руҳий ва эндокрин ўзгаришлар рўй берган вақтда буйрак усти безлари кучли ҳимояга муҳтож бўлади.
Ҳимоя эса балансланган рацион, соғлом уйқу ва қуйидаги бир қатор муолажалардан иборат:
фитотерапия,
медитация,
ҳиссиётлар устида ишлаш.
Тўғри овқатланиш менопаузанинг салбий белгиларини камайтиришга ва гўзалликни сақлаб қолишга ёрдам беради. Таомлар витаминлар ва минераллар, ҳайвон ва ўсимлик оқсили, фойдали ёғларга бой бўлиши лозим.
Аёллар учун овқатланиш ва яшаш тарзини меъёрга тушириш бўйича тавсиялар:
Тўлақонли овқатланиш;
тўғри ёғлардан фойдаланиш: кокос ёғи, кунжут, авокадо, гўшти ёғли бўлган балиқлар;
оддий углеводларни камайтириш;
кофе, спиртли ичимликлар, ширинликлар, газланган ва энергетик ичимликларни рациондан йўқотиш;
глютен, лактоза, лектинлар, омега-6 ёғ кислоталарини сақловчи маҳсулотларни камайтириш.
Буйрак усти безлари саломатлигини сақлаб қолиш учун кун тартибига риоя этиш ҳам муҳим:
Камида 7-8 соатлик уйқу;
ҳар куни тоза ҳавода сайр қилиш;
жисмоний фаоллик;
витаминлар қабули шифокор тавсияси асосида.
Профилактика учун фойдали маҳсулотлар
Мол гўшти – оқсилга ва аёл организми учун зарур ёғларга бой: темир, руҳ, аминокислоталар, ниацин, В6 ва В12 витаминлар бор.
Тухум – енгил ҳазм бўлувчи оқсил ва тўйинган ёғ кислоталари манбаи. Кўкрак бези саратони олдини олади, темир танқислигини тўлдиради. Холин холестерин миқдорини меъёрлаштиради, лецитин хотирани мустаҳкамлайди ва склероз ривожланишига тўсқинлик қилади. Гормонал фон учун фойдали фолий кислотаси терини қаришдан сақлайди.
Ёғли балиқ – омега-3 ёғ кислоталари манбаи. Балик климакс синдроми тезлигини камайтиради, кичик тос ва кўкрак бези касалликларини олдини олади.
Анжир – темир танқислигини бартараф этади. Унда ошқозон-ичак тракти фаолиятини тиклайдиган клетчатка кўп, вазнни меъёрга туширишга ёрдам беради.
Организмингиз климакс даврини муносиб кутиб олиши учун унга яхшилаб тайёргарлик кўринг. Шунда бу даврни қўрқмасдан енга оласиз.
Манба: https://beautyhack.ru