Бўш аудитория, рашк ҳуружи ва очиқ дераза – 2018 йил баҳорида МГИМО талабаси Томирис Байсафа тўртинчи қаватдан қулаб тушди. Қиз яқинларининг сўзларига кўра, ҳамма нарса қотилликка ишора қилган, бунда улар унинг йигитидан шубҳаланишган. Бироқ, тергов бу ўз жонига қасд қилиш деб қарор қилди. Материаллар Республика тергов қўмитаси марказий аппаратига топширилгандан кейингина иш жойидан қўзғалди. РИА Новости фожиани ўрганган.
Сўнгги хабар
13 апрель куни эрталаб Халқаро иқтисодий муносабатлар факультети талабаси 21 ёшли Томирис одатга кўра WhatsApp орқали онаси билан гаплашиб, унга хайрли кун тилаб, дарсга кетади.
«Соат 12:53 да мен унга гўзаллик салонидан фотосурат юбордим», дейди марҳуманинг онаси, Қозоғистонлик таниқли дизайнер Жанна Ахметова РИА Новости билан суҳбатда воқеалар ривожини тиклар экан. У хабарни ўқиди, лекин негадир жавоб бермади. Икки ярим соатдан кейин қизимнинг курсдоши менга қўнғироқ қилди. Унинг айтишича, Томирис тўртинчи қаватдан йиқилган ва Склифосовский номидаги илмий-тадқиқот институтида реанимацияда ётибди.
Томирис онаси билан
Жанна дарҳол Москвага учиб келади. Касалхонада у Томириснинг йигити – 21 ёшли Муртазали Мажидовни учратиб қолади. Йигит жанжал пайтида қиз деразадан сакраб тушган, деб айтади. Шу билан бирга, у можарони жуда чалкаш тасвирлаб берар ва тафсилотларни бир неча бор ўзгартиради.
Икки кун давомида Томирис ҳушида эди, лекин у гапира олмади, онасини кўриб, қўлини силкитиб, жилмайиб қўйди. Кейин аҳволи кескин ёмонлашди. Қизни сунъий комага туширишди, лекин уни қутқара олишмади – 3 май куни у вафот этди.
“Ўз жонига қасд қилишга ундаш” моддаси бўйича жиноий иш Республика тергов қўмитасининг Никулинский туманлараро бошқармаси Москванинг Ғарбий округи терговчилари томонидан қўзғатилган.
«Сўроқ пайтида мен Муртазалининг ғалати хатти-ҳаракати ҳақида айтдим», деб эслайди Жанна. – Лекин бўлим бошлиғи: “Йигитни тинч қўйинг, бунга алоқаси йўқ. Бу шунчаки ўз жонига қасд қилиш эди». Бир неча кундан кейин бизга Томпининг буюмларини қайтаришди (қариндошлари ва дўстлари уни шундай чақиришарди) ва улар ишни ёпаётганликларини айтишди».
Томирис Муртазали билан
Жума, ятница, 13
Томирис Муртазали билан 2016 йили иккинчи курсга ўтганида танишган. Доғистонлик собиқ юқори мартабали амалдор Мухтор Межидовнинг ўғли қизга узоқ вақт ҳушомад қилади ва қиз уни ёқтириб қолади.
Икки йил ўтгач, муносабатлар бузилди. Томирис онасига йигитнинг рашк хуружидан шикоят қилди ва у билан орани узмоқчи эканлигини тан олди. Аммо бу унчалик осон эмас эди – йигит қизни қўйворгиси йўқ эди.
«2018 йил апрель ойи бошида Меджидов бир ҳафта давомида институтда кўринмади», дейди Жанна. “Кейин 13-сана жума куни у катта танаффус пайтида пайдо бўлди. Қизимни топиб, бўш аудиторияга олиб борди. Эшикни стул билан ёпиб, можарони бошлайди.
Буни йигитнинг танбеҳларини эшитган бир нечта талабалар тасдиқлайди. Аммо аудиторияда нима бўлганини ҳеч ким кўрмади.
Томирис чалқанча ерга йиқилди. Бундан ташқари, шифокорлар унинг қўллари ва оёқларидаги кўкаришлар борлигини тасдиқлади, улар аниқ тушишдан олдин пайдо бўлган.
– Буларнинг барчаси қотилликка ишора қиларди, – деб ҳисоблайди марҳуманинг онаси. – Бироқ, терговчилар ўз жонига қасд қилиш ҳақида гапиришди. Уларнинг сўзларига кўра, улар Межидовни гувоҳ сифатида сўроқ қилишган ва у Томпида ўз жонига қасд қилиш фикри борлигини айтган. Бу ундай эмас. У дипломини ҳимоя қилишга тайёргарлик кўраётган эди, битирув кечаси учун кўйлак сотиб олганди ва ўқишни тугатгандан сўнг, бутун оила Санкт-Петербургга боришни режалаштирганди, биз аллақачон чипталарни сотиб олган эдик. Қизим бундай қадамга бормасди – у мен учун ҳам, синглиси учун ҳам жавобгар эканлигини биларди.
Янги исботлар
Улар ишни ҳар томонлама ёпди-ёпди қилишга ҳаракат қилишаётганини англаган Жанна Қозоғистон президенти Тоқаевга мурожаат қилади, шунингдек, Россия президенти маъмурияти ва Тергов қўмитаси раиси Александр Бастрикинга хат ёзди. Натижада республика раҳбари терговни шахсан назоратга олди. Кўп ўтмай, вилоят бўлимининг барча материаллари тергов қўмитасининг Москва бўлимига, 2019 йил кузида эса бўлимнинг марказий аппаратига топширилди.
Эртаси куни модда “Қотиллик” деб қайта таснифланди. Меджидов ҳибсга олиниб, унга нисбатан айблов эълон қилинди ва Москва Басманний суди қарори билан кейинги икки ойга тергов изоляторига жўнатилди.
Қиз яқинларининг сўзларига кўра, кимдир ҳақиқатан ҳам жиноятчиларни қидиришни истамагани ва муҳим далилларга: видео ва асосий гувоҳларнинг кўрсатмаларига эътибор бермагани учун тергов чўзилиб кетган. Бундан ташқари, икки ярим йил ичида беш нафар терговчи алмаштирилди ва уларнинг ҳар бири гувоҳларни қайта сўроқ қилиш, ёзишмаларни ўрганиш ва экспертиза тайинлаши керак эди.
Яқинларининг фикрича, модда эндиликда йирик ўғирликда гумон қилинаётган Межидов каттанинг таъсири заифлашганидан кейингина қайта таснифланган.
Кичик Межидов 15 йилгача озодликдан маҳрум этилиши мумкин. Унинг адвокати Руслан Руслановнинг қайд этишича, Тергов қўмитасида янги далиллар йўқ, айбланувчи шу вақт давомида тергов билан ҳамкорлик қилган ва ҳатто бир неча бор полиграфдан ўтган.
“Бир ой олдин Межидов диплом ҳимоя қилди, қизим унга ёзишга ёрдам берди”, дейди марҳуманинг онаси. – Унинг ҳаёт учун ҳам катта режалари бор эди: у магистратурага кириш, кейин эса элчихонага ишга кирмоқчи эди. Томпи одамларнинг кайфиятини ҳис қиларди ва яхши дипломат бўлиши мумкин эди.
Томириснинг онасига ҳанузгача бу фожиани юрагига яқин олиб, таъзия билдирган нотаниш одамлардан хабарлар келиб туради.
Luby тайёрлади