Qahramon Yusupov va Mahbubaning nikoh to‘yi 2023-yil 5-dekabr kuni bo‘lib o‘tdi. To‘ydan biroz vaqt o‘tgach, Qahramon Mahbubaga to‘yga olgan qarzlarini tezroq yopish uchun Rossiyaga ishlashga ketayotganini aytadi. Aprel oyida u uni qo‘shilishni taklif qildi. Rossiyada ular Qahramonning boshqa qarindoshlari ijaraga olgan kvartiradan bir xonani ijaraga olishdi va Mahbuba ishga joylashdi. Biroq turmush o‘rtog‘ining qarindoshlari uning ishdan keyin dam olgani va uyga yetarlicha e’tibor bermaganini aytib, undan shikoyat qila boshlashadi. Qahramon uni beparvolikda ayblab, kamsita boshlaydi, keyin esa bevafolik va boshqa erkaklar bilan muloqot qilish ayblovlari qo‘shildi – garchi bu ayblovlar tasdiqlanmagan bo’lsaham.
Qiz ota-onasiga nima bo‘layotganini aytmagan, biroq ulardan Rossiyaga ko‘chib o‘tishni va birga ishlashni so‘ragan. Mahbubaning onasi sudda qizining o‘zi ishlagan zavodda ularga ish topib berganini aytdi. Biroq ko‘p o‘tmay Mahbuba ota-onasini ish yuzasidan emas, balki turmush o‘rtog‘ining xo‘rlashlari, kaltaklashlari va tahqirlashlaridan charchaganligi uchun og‘ir damlarda yonida bo‘lishlari uchun chaqirgani ma’lum bo‘ldi. Ota-onam Rossiyaga kelib, bitta zavodga ishga joylashishdi. Avvaliga ular alohida yashashdi, keyin esa birgalikda kvartira ijaraga olishdi.
«Bir kuni ishdan qaytganimizda qizimning badanida ko‘kargan joylarni ko‘rdik, qayerdanligini so‘radik. U Qahramon har doim uni urish uchun bahona topayotganidan charchaganini va endi u bilan yashashni istamasligini aytdi. O‘sha kuni kechqurun u bilan gaplashdim, lekin u menga quloq solmayotganini, uy ishlarini qilmayotganini va ijtimoiy tarmoqlarda erkaklar bilan muloqot qilayotganini aytib, shunday o‘zini oqladi. Men unga xotinimni urish mumkin emasligini va unga bunday munosabatda bo‘lishga yo‘l qo‘ymasligimni aytdim,» – dedi Mahbubaning otasi sudda.
Biroq suhbat Qahramonga ta’sir qilmadi. U uni kaltaklashda davom etdi va 2024-yil 1-sentyabr kuni ishdan uyga qaytgan ota-onasi Mahbubani dahshatli ahvolda topdilar: burni singan, butun xona qonga belangan edi. Qiz ota-onasiga eri bilan boshqa yashashni istamasligini aytgan. Ular uni kvartiradan haydab chiqarishdi va 6-sentyabr kuni Qahramon O‘zbekistonga qaytib keldi.
Qiz yig‘lab, ota-onasidan uni uyga olib ketishlarini so‘radi. U shunday ahvolda ediki, ota-onasi uni davolashga va shundan so‘ng vataniga jo‘natishga qaror qilishdi. 9 sentyabr kuni parvoz vaqtida Rossiya aeroportida politsiya xodimlari uning holatini payqab, nima bo‘lganini so‘rashgan. Mahbuba eri uni kaltaklaganini, eri O‘zbekistonga qochib ketganini, o‘zi ham u yerga uchib ketayotganini aytdi.
Buxoro viloyatiga qaytgach, Mahbuba eriga qarshi ariza yozadi. Unga sud-tibbiy ekspertizasi tayinlandi, uning 2024-yil 19-sentyabrdagi natijalari og‘ir jarohatlar mavjudligini ko‘rsatdi: burun suyaklari, peshona suyagi, o‘ng ko‘z kosasi shikastlanishi, miya chayqalishi va boshqa o‘rtacha og‘irlikdagi jarohatlar. O‘z joniga qasd qilish darajasiga yetkazish ishi bo‘yicha sud qarorida Qahramonga nisbatan Jinoyat kodeksining 126-1-moddasi «Oilaviy zo‘ravonlik» bilan jinoyat ishi qo‘zg‘atilgani ko‘rsatilgan. Biroq Nemolchi.uz tahririyati ushbu ish bo‘yicha sud majlislari yoki qarorning tasdig‘ini topmadi, bu esa Qahramonning noma’lum sabablarga ko‘ra ushbu harakatlari uchun javobgarlikka tortilmaganligini ko‘rsatadi.
Mahbuba qarindoshlari bilan yashar, ammo Qahramonning ota-onasi va o‘zi bir necha bor u bilan bog‘lanib, uyga kelib, uni qaytib kelishga ko‘ndirishgan va ajrashgani uchun sharmanda qilishgan. Ish shu darajaga borib yetdiki, Qahramon to‘yga sarflagan 50 million so‘mini qaytarib berishni talab qildi, shuningdek, qizning otasini sharmanda qilish va uni yengiltaklikda ayblash bilan tahdid qila boshladi. Mahbuba tazyiqqa dosh berolmay, yana Qahramonning yoniga qaytdi.
U boshqa erkaklar bilan aloqada bo‘lganlikda ayblab, uni kaltaklashda davom etdi. Sudda otasi, onasi va Qahramonning o‘zi uning ijtimoiy tarmoqlar orqali begonalar bilan muloqot qilganini aytib, ba’zida telefonini olib qo‘yishgan. Biroq, bu da’vo uning telefonida hech qanday begona xabar topilmagan – faqat qarindoshlari bilan yozishmalar bo‘lgan ekspertiza natijalari bilan rad etilgan. Ular o‘z harakatlari bilan o‘limga olib kelgan qizning sha’niga ataylab dog‘ tushirgandek taassurot uyg‘otadi.
Biroq, turmush o‘rtog‘i tomonidan muntazam kaltaklanish va uning qarindoshlari tomonidan ta’qib qilish qiz uchun yagona sinov bo‘lmadi. 22 oktyabr kuni jinoyat ishlari bo‘yicha G‘ijduvon tuman sudida sudya Qurbonov Sherzod Sharipovich 1 sentyabr kuni sodir bo‘lgan voqealar bo‘yicha ishni ko‘rib chiqdi. Tahririyat ixtiyoridagi qarorga ko‘ra, Mahbuba o‘z eriga nisbatan oilaviy zo‘ravonlik sodir etganlikda (MJKning 59-2-moddasi), Qahramon esa Mahbubani haqorat qilganlikda (MJKning 41-moddasi) aybdor deb topildi. Nemolchi.uz loyihasi eksperti Nigina Xudaybergenova avvalroq sudyalar va tergovchilar ayblanuvchining harakatlarini o‘zini o‘zi himoya qilish akti sifatida to‘g‘ri baholash uchun jinoyatdan oldingi holatlarga ko‘proq e’tibor qaratishlari kerakligiga e’tibor qaratgan edi. Bunga muntazam zo‘ravonlik, tahdid va tajovuzkor xatti-harakatlar omillarini hisobga olish kiradi. Bunday yondashuv oilaviy (maishiy) zo‘ravonlik tabiatini chuqurroq tushunish va noto‘g‘ri kvalifikatsiyadan qochish imkonini bergan bo‘lar edi.
Keyinchalik Mahbubaning ota-onasi o‘limdan keyingi sud-tibbiy ekspertiza xulosasidan 20-21 oktyabr kunlari (u oiladagi zo‘ravonlikda aybdor deb topilgan suddan bir necha kun oldin) Mahbuba eri tomonidan yana kaltaklanganini bilib olishadi. U ularga bu haqda xabar bermagan.
Sudning ertasi kuni, 23 oktyabr kuni ertalab qiz Qahramonga qarindoshlarini ko‘rgani borishini aytib, uydan chiqib ketgan. U bolaligi o‘tgan uyga keldi, ota-onasi bilan shuncha vaqt o‘tkazgan ayvonga chiqdi… O‘sha kuni taxminan soat 13:30 da uning osib o‘ldirilgan jasadi qarindoshlari tomonidan topilgan. U 22 yoshda edi…
Jinoyat ishlari bo‘yicha G‘ijduvon tuman sudi 2025 yil 13 mart kuni 2001 yil 19 iyunda tug‘ilgan Yusupov Qahramon Hoji o‘g‘lini o‘zini o‘zi o‘ldirish darajasiga yetkazishda aybdor deb topib (O‘zbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksining 103-moddasi 2-qismi), 7 yilga ozodlikdan mahrum qildi. Uning ota-onasi Ismoilov Hoji va Ismoilova Adolat sudda guvoh sifatida qatnashgan. Hech qanday jazoga tortilmadilar.
