Эркакларга қарши ва аёлларга қарши ўхшаш жиноят учун жазо фарқланадими?

Бугун Қашқадарё вилоят ИИБ ижтимоий тармоқларда кенг тарқалган видеога муносабат билдирди (https://t.me/kashuvd/37862). Унда жаҳл остига минган эркак дугоналари билан ўтирган қиз юзига қарата стакан отяпти. Кўплаб стакан синиқлари қиз ва ёнидаги дугонасини жароҳатлади. Шунингдек кўп қон кетаётгани кўриниб турибди. Бунга сабаб сифатида қизнинг эркак билан танишишдан воз кечиши тахмин қилинмоқда. ИИБ вакиллари олинган жароҳатлар туфайли қиз шифоханага ётқизилганини тасдиқлади.

Ҳолат юзасидан эркакка нисбатан ЎзР ЖК 277-моддаси 2-қисми «в» банди (Безорилик) бўйича жиноят иши қўзғатилиб, унга кўра 300 соатдан 360 соатгача мажбурий жамоат ишлари ёки 1 йилдан йилгача озодликни чеклаш ёҳуд 3 йилгача қамоқ жазоси кўзда тутилган.

Шу ўринда беихтиёр қиёслашга (https://t.me/SukutSaqlama/1015) ўтасан киши. 2021 йилда Тошкентда ресторанда эркак қизни буғади, қиз унга қарата стакан отади. Ва қизга нисбатан ЖК 104-моддаси 2-қисми бўйича жиноий иш қўзғатилади. Эркак олган тан жароҳатлари енгил деб квалификация қилинса-да, судья стакан синиқларидан қолган излар кетмаслигига урғу беради.

Қизга ўшанда 5 йилдан 8 йилгача қамоқ жазоси берилиши мумкин эди. Адвокатлар ва жамоатчилик иш бўғилишдан стресс туфайли бўлганини инобатга олиб енгилроқ моддага ўзгартирилишига курашади. Ҳатти-ҳаракатлар қисман бесамар кетмади: 2021 йилнинг июлида қизни 104-модда 2-қисми бўйича жазолашади ва унга 4 йилга озодликни чеклаш жазоси берилади.

Нега Шахрисабздаги эркакка нисбатан айни модда қўлланилмаяпти? Бу ерда ўзини ҳимоя қилишга эҳтиёж йўқ, қизлар унга эътибор ҳам қаратмаяпти. Лекин эркак рад жавобини эшитгач, қизга қарата стакан отади. Суратда чуқур излар кўриниб турибди, улардан чандиқ қолиши аниқ. Шунингдек иккинчи жабрланувчи бор.

Лекин Қашқадарё вилоят ИИБ буни безорилик сифатида баҳолади ва унга кўра жазо ҳам ЖК 104-моддаси бўйича бериладигандан анча енгил.

Биз жиноятлар учун жазо кўриб чиқилишида айбланувчининг жинси қанчалик муҳимлиги ҳақида ёзган эдик (https://t.me/SukutSaqlama/704). Эркакнинг қилиғи «жаҳли чиққани» билан баҳоланиб, қилмиши гўёки кечирилади. Бир томондан аёлнинг роли ва зўравонликка йўл қўйилмаслигини эшитсак-да, иккинчи томондан аёлларга қарши жиноятлар адолатли кўриб чиқилмасдан, зўравонларни «тушуниш»га уринишларнинг гувоҳи бўламиз. Яна зўравонликка барҳам бермоқчи бўляпмиз…

Нигина Худайбергенова